http://sandhaanu.today/18587/ އާއި ގުޅޭ…

ޑަޗުންނަކީ ސްޕޭނާއި ޕޯގީޒުންނަށްވުރެން އުފެއްދުންތެރި ބަޔަކަށް ވުމުން ދެން އިންޑިއާ ފައިހަރުކޮށްލުމުގެ ފުރުސަތު އެންމެފުރަތަމަ ހުޅުވިގެން ދިޔައީ ޑަޗުންނަށެވެ. އަދި އެމީހުންނަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމުގައި ކުރިން ޕޯޗްގީޒުންނާއި ސްޕޭނުގެ މީހުންނާއެކު މަސައްކުރި ބައެއް ތަޖްރިބާކާރު އަދި އިންޑިއާގެ އާދަކާދަތަކަށް ހޭލުންތެރިވެފާ ތިބި ފަރާތްތަކުގެ މަދަދުވެސް ލިބިގެންދިޔައެވެ.

ޕޯޗްގީޒުންގެ ވިސްނުމާ ޚިލާފަށް އެމީހުންގެ ބާރުގެ ދަށަށް ގެނެވޭ ސަރަހައްދުތަކުގެ އަހުލުވެރިންގެ ދީނާ މަޒްހަބް އަދި ވެރިކަމާ ތޮޅޭކަށް ޑަޗުން ބޭނުމެއް ނުވިއެވެ. އެމީހުންގެ މުޅި މަގްސަދަކީ ވިޔަފާރިއެވެ. އަދި އެ ވިޔަފާރި އެމީހުންގެ ބާރުގެ ދަށުގައި ބޭއްވުމެވެ. ދުވަސްތައް ފާއިތުވަނުމް ދިޔަދިޔަހެން ޑަޗުންނަށް ވެސް ވިސްނެންފެށީ ވިޔަފާރީގެ މުގޫ އަތުން ދޫވެގެން ދިޔަ ނުދިނުމަށްޓަކައި ވެރިކަމުގެ ބާރުތައްވެސް އަތުލުމަކީ ކުރަންޖެހޭ ކަމެއް ކަމުގައެވެ. އެހެންކަމުން ޑަޗުންގެ އަމާޒަކަށްވީ ސިލޯނާއި އިންޑޮނޭޝިއާ އެވެ. އެތަންތަނުގައި ގަވަރނަރުން އައްޔަންކޮށް ދެކުނު އިންޑިއާގެ ރަށްތަކާއި ދެކުނު އެފްރިކާ މެދުވެރިކޮށް އިންޑޮނޭޝިއާއާއި ސިލޯނުގެ މުއްސަދިކަން ފޭރި ޔޫރަޕަށް އެތެރެކުރަން ފެށިއެވެ.

އެމީހުންގެ ޙަރަކާތްތައް ހުއްޓުވުމުގެ އެއްވެސް ބާރެއް އެ ސަރަހައްދުތަކުގެ އަހުލުވެރިންގެ ކިބައިގާ ވެސް އަދި ޔޫރަޕްގެ އެހެން ބައެއްގެ ކިބައިގާވެސް ނެތެވެ. ޕޯޗްގީޒުންނަށްވެސް ލިބިފައިވަނީ އިންޑިއާގެ ސަރަހައްދުން ޑަޗުންގެ އަތުން ލިބުނު ތަނެކެވެ.

ދެން ފެނިގެން އައީ އިނގިރޭސީން އިރުމައްޗަށާއި އޮސްޓްރޭލިޔާގެ ސަރަހައްދަށް ބާރުގަދަކުރަމުން އައި ތަނެވެ. އުފެއްދުންތެރިކަމުގެގޮތުން ޑަޗުންނަށްވުރެން އުހުގައި ތިބިނަމަވެސް ކަނޑުގެބާރުތަކުގައި ޑަޗުންނާ ފައިހަމަކުރެވޭގޮތެއް އިނގިރޭސީން ނަކަށްވެސް ނެތެވެ. އެހެންކަމުން މުޅި އިރުމަތީގެ ވިޔަފާރި ޖަޕާނުންފެށިގެން ޕާރިޝިއަން ގަލްފާ ހަމަޔަށް އޮތީ ޑަޗުންގެ ބާރުގެ ދަށުގައެވެ. ޑަޗް އީސްޓްއިންޑިއާ ކޮމްޕެނީގެ ނަމުގައެވެ.

އިނގިރޭސި ސަރުކާރުގެ ބާރުލިބިގެން އިންޑިއާގެ ވިޔަފާރި އަށް ބާރުގަދަ ކުރުމުގެ ފުރުސަތު އިނގިރޭސީންގެ ވިޔަފާރިވެރިން ތަކަކަށް ހުޅުވިގެން ދިޔައީ އީސްޓްއިންޑިއާ ކޮމްޕެނީގެ ނަމުގައި 1600 ގެ އަހަރުތަކުގައެވެ. ޑަޗް ކޮމްޕެނީ އާއި ރައުސުލްމާލުގެ ގޮތުން އަޅާކިޔާވަރު ނުވާތީ އީސްޓް އިންޑިއާ ކޮމްޕެނީން ފަށައިގަތީ ވަރަށް ކުޑަކުޑަކޮށެވެ. އަދި ވިޔަފާރީގެ ދަތުރުތައްވެސް ކުރެވުނީ މަދުމަދުންނެވެ. އެހެންނަމަވެސް ކުންފުނީގެ ހިއްސާދާރުންގެ އަމިއްލަ ފައިސާއިން ކުންފުނީގެ ރައުސުލްމާލު އިތުރުކުރަމުންގޮސް 1623 ވަނަ އަހަރާހަމަޔަށް ދިޔައިރު ކުންފުނި އަމިއްލަ ފައިމައްޗަށް ތެދުވެވިއްޖެއެވެ.

އިނގިރޭސީން ގެ އަމާޒަކަށް ވެފައިއޮތީ އިންޑިއާގައި ހަވާދުގެ ބާވަތްތައް އުފައްދާ ފަރާތްތަކާއެކު ހަވާދުގެ ބާވަތްތަކަށް އަންނައުނުން އަގުއަދާކުރާގޮތަށް ވިޔަފާރިއެއް ގާއިމިކުރުމެވެ. އިނގިރޭސީންގެ މި މަގްސަދު ހާސިލުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދޭކަށް ޑަޗުން ބޭނުމެއް ނުވިއެވެ. ދެން ފެނިގެންދިޔައީ އިނގިރޭސީންނާއި ޑަޗުންގެ ކުރިމަތިލުންތަކުގައި ހިނގާދިޔަ ގަތުލު ޢާންމުގައި އެތައްބަޔަކު މަރާލެވިގެން ދިޔަތަނެވެ. މި ގަތުލު ޢާންމު ނިސްބަތްކުރެވެނީ 1623 ވަނައަހަރުގެ އަންބޮއިނާ ގަތުލު ޢާންމަށެވެ. އެއީ އިންޑޮނޭޝިއާގެ އަންބޮން ޖަޒީރާގައި ހިންގި ގަތުލު ޢާންމެކެވެ.

އިންޑިއާގައިތިބި އިނގިރޭސީންގެ ފަރާތުން އުނދަގުލާ ކުރިމަތިލާން ނުޖެހުނު ކަމުގައިވިޔަސް މުޣަލް ރަސްގެފާނު ޖަހާންގީރުގެ ރުހުން ލިބިފައިއޮތީ ސޫރަތުގައި އޮތް ޕޯޗްގީޒުންގެ ބާރުތަކަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް 1612 ވަނައަހަރު އިނގިރޭސީން ސޫރަތުގެ ސުވާލީ ހޯލް ( ސޫރަތުގެ ސުވާލީ ބަނދަރު ސަރަހައްދު ) ފަތަހަކުރުމާއެކު މުޣަލްރަސްކަމުގެ ފަރާތުން ޕޯޗްގީޒުންނާއި ދުރުވެ އިނގިރޭސީންނާއި ގުޅުން އުފެއްދިއެވެ. މިކަމުގެ މައިގަނޑު ސަބަބެއްކަމުގައި ބެލެވެނީ ކުރިއްސުރެންވެސް ޙައްޖުދަތުރުތައް ކުރުމުގެ ހުރިހާ އިންތިޒާމެއް ހަމަޖެހޭތަނަކީ މި ސަރަހައްދުގެ ބަނދަރުތައް ކަމުގައި ވެގެންދިއުމެވެ. އަދި މިކަމަށްޓަކައި މުޣަލް ރަސްކަމާއެކު ފަރުމާން (މަދަނީ ޙައްގުތަކާއި އެކިއެކި ކަންކަމުގައި އެއްބާރުލުން ފޯރުކޮށްދިނުން ) ގެ ނަމުގައި އެއްބަސްވުމެއް ގާއިމުކޮށް އިނގިރޭސީންނަކީ މުޣަލްގެ ފަރާތުން ކަނޑުގެ ސަރަހައްދުތައް ޙިމާޔަތްކުރާ ފަރާތްކަމުގައްޔާއި އަދި އިނގިރޭސީންނަށް އިންޑިއާގައި ވިޔަފާރި ކުރުމުގެ ފުރިހަމަ މިނިވަންކަން ލިބިގެން ހިނގައްޖެއެވެ.

އެހެންކަމުން އިނގިރޭސީންގެވިސްނުން ޕޯޗްގީޒުންނާއި ތޮޅުމުގެ ބަދަލުގައި އިންޑޮނޭޝިއާއާއި ދުރަށްޖެހި އިންޑިއާއަށް އަމާޒުކުރިއެވެ. އެއަށްފަހު މުޣަލް ރަސްކަމުގެ ބާރުގެ ދަށުގައިހުރި ސޫރަތުގެ ބަނދަރުތަކާއި ބަންގާޅުގެ ހޫގްލީ އާއި ގޮލްކޮންޑާގެ މަސޫލި ޕަޓްނަމާއި މަދްރާސް ގެ ބަނދަރުތައް އޮތީ އިނގިރޭސި ވިޔަފާރިއަށް ހިތަކަށް ލިބިފައެވެ.

އިނގިރޭސީންގެ ވިޔަފާރިއަކީ ޑަޗުންގެ ވިޔަފާރިއާ ތަފާތުގޮތަކަށް ބައްޓަންކޮށްފައިވާ ވިޔަފާރިއެކެވެ. ޑަޗުންގެ ވިޔަފާރި ބިނާކޮށްފައިއޮތީ ތަކެތީގެ ފެންވަރުގެ މައްޗަށެވެ. އިނގިރޭސީންގެ ވިޔަފާރި ބިނާކޮށްފައިއޮތީ އަދަދުގެ މައްޗަށެވެ. އެހެންކަމުން އިނގިރޭސީންނަށް ލިބެމުންދިޔަ ފައިދާވެސް މާބޮޑަށް އިތުރެވެ. އަނެއްކޮޅުން ޑަޗުން ބަލަހައްޓަންޖެހޭ ސަރަހައްދަކީ މުޅި ދުރުއިރުމަތީގެ ސަރަހައްދުކަމުން މިކަމަށްވެސް ބޮޑެތި ޚަރަދުތަކެއް އޮންނަނީ ކުރަންޖެހިފައެވެ. މިއާ ޚިލާފަށް އިނގިރޭސީން ވިސްނަންޖެހެނީ ހަމައެކަނި އިންޑިއަށް ކަމަށްވެފައި މުޣަލް ރަސްކަމުގެ ރުހުން ލިބިފައި އޮތުމަކީވެސް ވިޔަފާރި ފުޅާކުރުމަށް ލިބެމުންދިޔަ އިތުރު ފުރުސަތުތަކެއްވެސް މެއެވެ.

އެ ހާލަތުގައި އިންޑިއަން ސަބްކޮންޓިނެންޓަށް މިނޫންއެހެންގޮތެއް ފެންނާކަށްވެސް ނެތެވެ. އެއްވެސް ސަރަހައްދެއްގައި ހުޅަނގުގެ އިސްތިޢުމާރާއި ކުރިމަތިލެވޭވަރުގެ އަމިއްލަ ދިފާޢީ ބާރެއް ނުވަތަ ދިފާއީ ނިޒާމެއްވެސް އެކުލަވާލެވިފައެއް ނެތެވެ. މި ލިބުނު ފުރުސަތުތައް އިނގިރާސީން ރާވައިލީ ވަރަށް ވިސްނުންތެރިކަމާއެކު ބަހާލައިގެންނެވެ. ގުޖުރާތާއި މަދަރާސް ބޭނުންކުރީ އަގުބޮޑު މައުދަންތަކާއި ސިލްކު އަދި ހަކުރާއި ކަފައިގެ ވިޔަފާރިއަށް ޚާއްސަ މަރުކަޒުތަކެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ބަންގާޅު ބޭނުންކުރީ ބަޑިބޭސް އުފައްދަން ބޭނުންކުރާ މާއްދާތަކުގެ ވިޔަފާރިއަށް ޚާއްސަ ކޮށްގެންނެވެ. ކެރެލާއަކީ ހަވާތުގެ ބާވަތްތަކަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ސަރަހައްދެވެ. އަފިހުމުގެ ބާބަތްތަކު ވިޔަފާރި އެންގްލޯ ޗައިނީޒް ކުންފުންޏެއްގެ ނަމުގައި އިރުމަތީ އޭޝިއާއަށެވެ.

އިނގިރޭސީންނަށް ކުރިމަތިވެފާއޮތް ހަމައެކަނި ގޮންޖެހުމަކީ އިންޑިއާގެ ވިޔަފާރިވެރިން މުދަލު އަގު ގަބޫލުކުރަނީ ރިހި ފައިސާއިން ކަމުގައި ވުމެވެ. ކުޑަދުވަސްކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި އިނގިރޭސި ވިސްނުމާގުޅެގޮތަށް މިކަމަށްވެސް ޙައްލެއް ގެނެސްދީފިއެވެ.

އެދުވަސްވަރުގެ މަސްރަޙްގައި އުފެދެމުންދިޔަ އިސްތިއުމާރު ކުރުމާއި ފޭރުމާއި ލުޓޭރުންގެ ޙަރާކާތްތައްވެސް އޮތީ ހައްދުން ނައްޓާލާފާއި ކަމުން އެއްވެސް ޙަރަކާތެއް ނުވަތަ އެއްވެސް އިސްތިޢުމާރެއް ގާއިމުކޮށްގެން ތިބުމަކީ ފަސޭހަކަމަކަށް ނުވިއެވެ. އަޑުގަދަ މީހާގެ ރުއްގިނަވުން އޮތީ އާންމު ގާނޫނަކަށްވެފައެވެ. މިއުސޫލުން އިނގިރޭސީން ކުރަމުންދިޔަ ވިޔަފާރިއަށްވެސް ގިނަގުނަ ހުރަސްތަކެއް އެކިއެކި މަރުޙަލާ ތަކުގައި މެދުވެރިވަމުން ދިޔައެވެ. ނަމަވެސް އިނގިރޭސި ސަރުކާރުގެ މަދަދު ކަށަވަރު ވެފައި އޮންނާތީ ކަންތައްތައް ޙައްލުކުރުމުގެ މަގު ސަރުކާރުން އަބަދުވެސް ތަނަވަސް ކޮށްދެމުން ގެންދިޔައެވެ.

އެހެންނަމަވެސް ވިޔަފާރިވެރިންގެ ތެރޭގައި އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކެއްވެސް އުފެދިފައިއޮތުމާއެކު ކަފައާއި ޕްރިންޓްކޮށްފައިހުރި އަންނައުނު ގެ ވިޔަފާރި އިނގިރޭސި ވިލާތުގައި ކުޑަކުރެވިގެންދިޔައެވެ. އެންމެފަހުން ދާއިމީ ޙައްލެއް ގެނެސްދިނީ އީސްޓް އިންޑިއާ ކޮމްޕެނީގެ ހުރިހާ ވިޔަފާރިތަކެއް އެއްފުރާޅެއްގެ ދަށުން ކުރެވޭނެ ގޮތަށް ހަމަޖައްސައި ގެންނެވެ. ޔުނައިޓެޑް ކޮމްޕެނީ އޮފް މާރޗެންޓްސް އޮފް އިންގްލޭންޑް ގެނަމުގައި އުފެއްދި ކުންފުނީގެ ދަށަށް އެ ހުރިހާ ވިޔަފާރިތަކެއް ގެނައީއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް އިންޑިއާގައި އެކުންފުނި ކާމިޔާބުގޮތެއްގައި ހިންގޭނެގޮތެއްނުވިއެވެ. މުޣަލް ރަސްކަން ނައްތާލަން ރޭވިރޭވުންތަކަކާއި އެ ރަސްކަމާއި ދިކޮޅަށް ހަތިޔާރު އެތެރެކުން ފަދަ އެތައްކަމަކާއި ގުޅިގެންނެވެ. ނަމަވެސް އައުރެންގް ޒޭބް އާއި ކައިރިއަކަށްވެސް ދެވޭނެ މަގެއް ނުފެނުނެވެ. އަދި ކަލްކަތާއާއި މަދްރާސް އަދި ބޮމްބޭ ގައިހުރި މަރުކަޒުތައް ވަރުގަދަ ކުރިއެވެ. ޖެހިގެން އައި ފަންސާހަކަށް އަހަރު ކުންފުނީގެ ޙަރަކާތްތައް ހިންގަމުންގެންދިޔައީ މުޣަލް ރަސްކަމުން ކަނޑައަޅާފައިވާ ގަވައިދުތަކާ އެއްގޮތުގެ މަތިންނެވެ. އެގަވައިދުތަކުގެ ދަށުން އިންޑިއާގެ ވިޔަފާރިވެރިންގެ ޙައްގުތައް ލިބިގަތުމަށްޓަކައި ހަނގުރާމަ ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ވާހަކަ ދައްކައިގެން އެ ޙައްގުތައް ކަށަވަރުކުރު އިންޑިއާ ރައްޔިތުންގެ ވިސްނުމާއި ވިޔަފާރީގެ މުޢާމަލާތުތައް ހިންގަން ބޭނުންވާ ގޮތްތައް ދެނެގަތުމަށް ބާރު އަޅާފައިވެއެވެ.

އޭރު މުޣަލް ރަސްކަންވެސް އޮތީ މެޑުރާސަށް ވުރެން ދެކުނަށް ވެސް ފެތުރިފައެވެ. އަދި އައުރެންގްބާޒް ކުރިމަތިލުމަކީ ފަސޭހަކަމެއް ނޫންގަން އޮތީ ހާމަވެފައެވެ. މި ޙަރަކާތްތައް އިނގިރޭސީންނަށް ނާކާމިޔާބު ވި ނަމަވެސް އެމީހުންގެ ވިސްނުން ހުރީ ހަތިޔާރު ބަހައްޓާފައި އަމާންދޭ ގޮތަކަށްނޫނެވެ. އީސްޓް އިންޑިއާ ކޮމްޕެނީ އިން އިންޑިއާ އިސްތިއުމާރުކޮށް އިންޑިއާގެ މުއްސަދިކަން ފޭރެމުން ދިޔަގޮތުގެ އިތުރު ތަޢާރުފެއް މިއަދުގެ ޖީލުތަކަށް ބޭނުމެއް ނުވާނެއެވެ. އަދި އެމީހުންގެ ކިބައިން ސަލާމަތް ވުމަށްޓަކައި މުޅި އިންޑިއާ އެކުވެގެން ހިންގި ޖިހާދަކީ މިޒަމާނުގެ ތާރީޚުން ފާޅުކަން ބޮޑުގޮތެއްގައި އެނގެން ހުރި ފިލާވަޅުތަކެކެވެ.

މުޣަލް އެމްޕަޔަރ ފަދަ ބޮޑު ރަސްކަމެއް ފުނޑުފުނޑުވެގެން ދިޔަގޮތުން އިބްރަތްތެރި ފިލާވަޅުތަކެއް ލިބިގަންނަން ޖެހެއެވެ. ހަމައެކަނި ވެރިކަމުގައި ތިބޭ ބަޔަކަށްނޫނެވެ. ގައުމުގެ އަހުލުވެރިންވެސް ހިމެނޭގޮތުގައެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ގައުމު އަބަދުގެ އަބަދަށް އަމާންކަންމަތީ ލަހައްޓަވާށިއެވެ. އާމީން!

ނިމުނީ: ކިޔުއްވި ހުރިހާ ކިޔުންތެރިންނަށް މުޣަލް އެމްޕަޔަރު ވެރިކަމުގެ ތާރީޚުން މަޢުލޫމާތުކޮޅެއް ލިބިވަޑައިގަތުމަކީ އަޅުގަނޑުގެ ބޭނުމެވެ.