ފިންޗް ދޫނިތަކަކީ ކުދި މެދު މިނުގެ ދޫނިތަކެކެވެ. މި ދޫނިތައް ނިސްބަތްވަނީ ފްރިންގިލިޑޭ އާއިލާއަށެވެ. މި ދޫނިތައް ފާހަގަކޮށްލެވެނީ އެ ދޫނިތަކުގެ ރީތި ކުލަތަކާއި، ރީތި އަޑުތަކާއި، އަދި ތަފާތު މާހައުލުތަކަށް ފަސޭހައިން އެޑަޕްޓްވުމުގެ ޤާބިލުކަމުންނެވެ. މުޅި ދުނިޔޭގައި 200 އަށްވުރެ ގިނަ ބާވަތުގެ ފިންޗް ދޫނި އުޅެއެވެ.
ފިންޗް ދޫނިތައް އެންޓާޓިކާ ފިޔަވައި ހުރިހާ ބައްރުތަކެއްގައި އުޅެއެވެ. އެންމެ ގިނަ ބާވަތްތައް ފެންނަނީ އެމެރިކާ، ޔޫރަޕް އަދި އޭޝިޔާގައެވެ. މަޝްހޫރު ބައެއް ބާވަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހައުސް ފިންޗް، ޔޫރަޕިއަން ގޯލްޑްފިންޗް އަދި ޑާވިންގެ ފިންޗް ހިމެނެއެވެ.
މި ދޫނިތައް އުޅެނީ ވަރަށް ތަފާތު މާހައުލުތަކުގައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ވިނަގަނޑުތަކާއި، ޖަންގަލިތަކާއި އަދި މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދުތައް ހިމެނެއެވެ.
ފިންޗް ދޫނިތަކުގެ މައިގަނޑު ކާނާއަކީ ގަސްގަހުގެ އޮށެވެ. ނަމަވެސް ބައެއް ބާވަތްތަކުން މޭވާއާއި، ފަނިފަކުސައާއި ވެސް ކައި އުޅެއެވެ. މި ދޫނިތަކުގެ ތުން އުފެދިފައި ހުންނަނީ އޮށްތައް ފަސޭހައިން ފަޅާލެވޭ ގޮތަށެވެ.
ގިނަ ފިންޗް ދޫނިތަކަކީ އިޖްތިމާޢީ ދޫނިތަކެކެވެ. އަދި ބިސް އަޅާ މޫސުން ނޫން ވަގުތުތަކުގައި ޖަމާޢަތްތަކުގައި އުޅެއެވެ.
ގިނަ ބާވަތްތަކުގެ ފިންޗް ދޫނިތައް ވަރަށް ގިނައިން އުޅުނު ނަމަވެސް، ބައެއް ބާވަތްތަކަށް ނުރައްކާވެފައިވެއެވެ. މިގޮތުން އެ ދޫނިތަކުގެ ވެށި ހަލާކުވުމާއި، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއި އަދި ޤާނޫނާ ޚިލާފަށް ވިޔަފާރި ކުރުމުގެ ސަބަބުން ބައެއް ބާވަތްތަކަށް ނުރައްކާވެފައިވެއެވެ.
ސައިޓިސް އިން ވަނީ ބައެއް ބާވަތްތައް ރައްކާތެރިކުރުމަށްޓަކައި ލިސްޓުކޮށްފައެވެ. މިސާލަކަށް ޔޫރަޕިއަން ގޯލްޑްފިންޗް ވަނީ ސައިޓިސްގެ އެޕެންޑިކްސް 2 ގައި ހިމަނާފައެވެ. މާނައަކީ މި ދޫނީގެ ވިޔަފާރި ކުރެވެންވާނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ކޮންޓްރޯލްކޮށްގެންނެވެ.
އޮސްޓްރޭލިއާގެ ބްލެކް-ތްރޯޓެޑް ފިންޗް ވަނީ އައި.ޔޫ.ސީ.އެން އިން ނެތިދިއުމުގެ ބިރު ހީވެފައިވާ ދޫނިތަކުގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައެވެ. މީގެ މައިގަނޑު ސަބަބަކީ އެ ދޫނީގެ ވެށި ހަލާކުވަމުން ދިއުމެވެ.
ޤާނޫނާ ޚިލާފަށް ދޫނި ހިފުމަކީ އަދިވެސް ވަރަށް ބޮޑު ނުރައްކަލެކެވެ. ޚާއްޞަކޮށް ދެކުނު އިރުމަތީ އޭޝިޔާ އަދި ޔޫރަޕްގެ ބައެއް ސަރަހައްދުތަކުގައި ލަވަކިޔާ ދޫނިތަކަށް ވަރަށް ބޮޑު އަގެއް ލިބެއެވެ. މި ދޫނިތައް ރައްކާތެރިކުރުމަށް އެ ދޫނިތަކުގެ ވެށި ހިމާޔަތްކުރުމާއި ޤާނޫނުތައް ތަންފީޒުކުރުން ވަރަށް މުހިންމެވެ.
މަޢުލޫމާތު: އެގްރިކަލްޗާ އެންޑް އެނިމަލްވެލްފެއާ މިނިސްޓްރީ