އިނގިރޭސިވިލާތުގެ އެޗް އެމް އެން ބީ ނޭވަލް ބޭސްއަކީ ވޭންގާރޑް ކްލާސްގެ އުޅަނދުފަހަރުވެސް ހިމެނޭގޮތުގައި އެގައުމުގެ ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ސަބްމެރިންގެ މަރުކަޒެވެ. ވޭންގާރޑް ކްލާސްގެ ސަބްމެރީން އަކީ ޓްރައިޑެންޓް މިސައިލުން ނުވަތަ ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރު ބޭނުންކޮށްގެން މިސައިލުން ހަމަލާ ދިނުމުގެ ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވާ އުޅަނދު ފަހަރެވެ. 

ސްކޮޓްލޭންޑްގެ ފަސްލޭން ނޭވަލް ބޭސްގައި ވަރަށް ނުރައްކާތެރި ނިއުކްލިއަރ ކާރިސާއެއް މެދުވެރިވެފައިވާ ކަމަށް ދިފާއީ ވުޒާރާއިންވެސް ވަނީ އެއްބަސްވެފައެވެ. އެޗް އެމް އެން ބީ ނޭވަލް ބޭސްގައި ކެޓަގަރީ އޭ ގެ މި ކާރިސާ ހިނގާފައިވަނީ މިއަހަރު ޖެނުއަރީން އޭޕްރިލް އާ ދޭތެރޭގައެވެ. ޓްރައިޑެންޓް މިސައިލް ސަބްމެރީން މަރާމާތުކޮށް ބެލެހެއްޓުމުގައި ހާމަކަން ނެތުމާދޭތެރޭ ގިނަ ސުވާލުތަކެއް ވަނީ އުފެދިފައެވެ. ސްކޮޓިޝް ނޭޝަނަލް ޕާރޓީގެ ފަރާތުން މިއީ ވަރަށް ސީރިއަސް މައްސަލައެއްކަމަށް ބަލައި ހަމަ މިހާރު ޖަވާބު ދޭންޖެހޭނެ ކަމަށް އިނގިރޭސި ވިލާތުގެ ސަރުކާރަށް ވަނީ އަންގާފައެވެ.                                 

ހެލެންސްބާރގް އެޑްވަރޓައިޒަރުން މި ކާރިސާގެ މައުލޫމާތު ހާމަކުރުމުންވެސް ދިފާއީ ވުޒާރާއިން ތަފްސީލު ދޭން ބޭނުމެއް ނުވިއެވެ. އެހެންނަމަވެސް 2007 ވަނައަހަރާއި 2023 ވަނައަހަރުވެސް  ބާވަތުގެ ލީކްތައް ހިނގާފައިވާ ކަމަށް އެ މިނިސްޓްރީން ވަނީ ބުނެފައެވެ. ޕާރލަމެންޓަށް ޖަވާބުދާރީ ވަމުން ޕްރޮކިއޯމެންޓާ ބެހޭ ވަޒީރު މާރިއާ އީގަލް ވިދާޅުވެފައިވަނީ އެއީ ކެޓަގަރީ ސީ އަދި ޑީ ގެ ކާރިސާތަކެއް ކަމަށާއި އެއިން ކާރިސާއެއްގައި އިނގިރޭސި ވިލާތުގެ އެއްވެސް އާންމު ރައްޔިތަކަށް ގެއްލުން ނުލިބޭ ކަމަށެވެ. އަދި އޭގެފަހުން ސަލާމަތީ މިންގަނޑުތައް އިތުރަށް ހަރުދާނާ ކުރެވިފައިވާނެ ކަމަށްވެސް އެ ކަމަނާ ވިދާޅުވިއެވެ.          

އެންމެފަހުގެ ނިއުކްލިއަރ ލީކާ ބެހޭގޮތުން ސްކޮޓްލޭންޑްގެ ތިމާވެއްޓާ ބެހޭ އޭޖެންސީން ބުނެފައިވަނީ ފެން މޫދަށް ދޫކުރަން ބޭނުންކޮށްފައިވާ 1500 ޕައިޕް ވަނީ ބޭނުންނުކުރެވޭވަރަށް ދަބަރު ޖަހާފައި ކަމަށެވެ. އަދި ކުރީގެ ނިއުކްލިއަރ ކާރިސާތައް އާންމު ރައްޔިތުންނަށް ފޮރުވަން މަސައްކަތް ކޮށްފައިވާ ކަމަށް ނިއުކްލިއަރ ތަޖްރިބާކާރު ޑޭވިޑް ކުލެން ތުހުމަތުކޮށްފައިވެއެވެ. ޑެވިޑް ކުލެން އިތުރަށް ފާހަގަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި 10 އަހަރުގެ މުއްދަތަށް ދިފާއީ ވުޒާރާއަށް 2 ބިލިއަން ޕައުންޑުގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ މަޝްރޫއެއް އެކުލަވާލާފައިވީ ނަމަވެސް 2022 ވަނައަހަރާ ހަމަޔަށްވެސް އެ މަޝްރޫއަށް އެކަށީގެންވާ ގޮތެއްގައި އަމަލީ ސިފަ ގެނެސްފައެއް ނުވެއެވެ. މިއީ ނިއުކްލިއަރ ޕްރޮގްރާމެއްގައި މާބޮޑަށް ފަރުވާކުޑަކުރުން ކަމުގައި ނޫނީ ނުބެލެވޭނެއެވެ.                                                           

ސްކޮޓްލޭންޑްގެ ތިމާވެއްޓާބެހޭ ކަންތައްތަކުގައި ދިފާއީ ވުޒާރާއިން ފޮރުވުންތަކެއް ގެންގުޅޭކަމަށް ސްކޮޓިޝް ނޭޝަނަލް ޕާރޓީގެ ޑެޕިއުޓީ ލީޑަރ ކީތު ބްރައުން ތުހުމަތު ކުރައްވައެވެ. ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރަކީ އޭގެ ޒާތުގައިވެސް ނުރައްކާތެރި އެއްޗަކަށްވެފައި މިހާރު މި ދިމާވާ ކާރިސާތަކުގެ ސަބަބުން ބިރުވެރިކަން އިތުރުވަމުންދާކަމަށްވެސް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ފަސްލޭންގެ ކާރިސާއިން ލޮޗް ލޯންގް ގައި ރޭޑިއޯ އެކްޓިވް ވިހަ ގޭހުގެ އަސަރު ފެނުމުން ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރުތައް ބެލެހެއްޓުމުގައި ފަރުވާ ކުޑަ ކުރަމުންދާކަން ސާބިތު ކުރެވެއެވެ. މިއީ އަހަރެމެންގެ ތިމާވެއްޓާއި އާންމުންގެ ސަލާމަތަށްޓަކައިވެސް ކަންބޮޑުވާން ޖެހިފައިވާ ކަމެކެވެ.

ތަކުރާރުކޮށް ލިބެމުންދާ ރިޕޯރޓްތަކަށް ބަލާއިރު ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރު ބެލެހެއްޓުމުގައި ފަރުވާ ކުޑަކުރަމުން ގެންދިއުމަކީ އަހަރެމެންގެ އާންމު ރައްޔިތުންނާއި ތިމާވެށީގެ ސަލާމަތަށްޓަކައި އޮތް ބޮޑުބިރަކަށް ވެއްޖެއެވެ. އަދިވެސް މިހާރުގެ ލޭބަރ ސަރުކާރުން ނިއުކްލިއަރ އޭ ކެޓަގަރީގެ ލީކްތަކަކީ ކިހާވަރެއްގެ ނުރައްކާތެރި ކާރިސާއެއްކަން އޮޅުން ފިލުވާ ދޭނެ ޖެހޭކަމަށް ގަބޫލެއް ނުކުރެއެވެ.                           

ސްކޮޓްލޭންޑް ނޭޝަނަލް ޕާރޓީން ބުނަމުންގެންދަނީ ވެސްޓްމިންސްޓަރގެ ތަޖްރިބާކާރުންގެ އިންޒާރުތަކާ އެކުވެސް ކޮންމެގޮތެއް ހަދާފައިނަމަވެސް ފުރިހަމަ މަރާމާތަކަށްފަހުގައި މެނުވީ ޓްރައިޑެންޓް މިސައިލް ސަބްމެރިން ދެން ހަރަކާތަށް ގެނައުން ހުއްޓުވާނެ ކަމަށެވެ.                                  

ނިއުކްލިއަރ ލީކް މެދުވެރިވަމުންދާތާ ވިހި އަހަރުވެގެންދާއިރު އެއީ ގައުމީ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާތެރި ކަމެއް ނޫން ކަމަށްބުނެ ދިފާއީ ވުޒާރާއިން ގެންދަނީ މަސްއޫލިއްޔަތުން ރެކެންކަމަށްވެސް އެސް އެން ޕީ އިން ގެންދަނީ ތުހުމަތު ކުރަމުންނެވެ. ނިއުކްލިއަރ ވިހަ ލީކްވަމުންދާ މައްސަލައަކީ ނުރައްކަލެއް ނޫންކަމަށާއި އެކަން ހާމަކުރުމުގެ ނަތީޖާއަކަށްވާނީ ހަމައެކަނި ގައުމުގެ ރީތި ނަން ކިލަނބުވުން ކަމަށް ދިފާއީ ވުޒާރާއިން ބުނަމުންގެންދާތާ 6 އަހަރު ދުވަސްވީއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ކަމުގައި ހުރި ނުރައްކާތެރިކަން ވިސްނި ވަޑައި ގަތުމާއެކު ސްކޮޓްލޭންޑްގެ އިންފޯރމޭޝަން ކޮމިޝަނަރ ކުރައްވަމުން ގެންދެވި މަސައްކަތުން މި ހުސްވި މަހު އެ ލިއެކިއުންތައް ހާމަކުރެވިގެން ދިޔައީއެވެ.                                      

އެންމެފަހުގެ ޚަބަރުތަކުގައި ބުނެފައިވާގޮތުން ރޮޔަލް ނޭވީގެ ކްލައިޑް ބަނދަރުގައި ނިއުކްލިއަރ ޕައިޕްތައް ރަނގަޅަށް މަރާމާތުކޮށް ނުބެލެހެއްޓުމުގެ ސަބަބުން ރޭޑިއޯ އެކްޓިވް މާއްދާތައް ހިމެނޭ ވިހަ ލޮނުގަނޑުގެ ތެރެއަށް ލީކްވަމުންދިއުމުގެ މައްސަލަ ފުރިހަމައަށް ތަޙްގީގުކުރަން ގޮވާލައި ސްކޮޓިޝް ގްރީން ޕާރޓީންއިން ވެސް ގެންދަނީ ބާރު އަޅަމުންނެވެ. 2009 އިން ފެށިގެން އެ ޕައިޕް ތައް މަރާމާތުކުރަން ޖެހިފައިވާކަން ރޮޔަލް ނޭވީއަށް އެނގޭއިރު މިހާތަނަށް އައިއިރުވެސް އެކަމަށް ފަރުވާކުޑަކުރަން ދިފާއީ ވުޒާރާއިން ދައްކާނެ ބަހަނާއެއް ނޯންނާނެ ކަމަށްސް އެ ޕާރޓިން ބުނެފައި ވެއެވެ.