ދިވެހި ސަރުކާރުން ވަނީ މެރިޓައިމް އަދި އޯފް ޕޯޓް ލިމިޓްސް (އޯޕީއެލް) ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭން މި ހިނގާ އަހަރުގައި ފަށާނެ ކަމަށް އިޢުލާނުކޮށްފައެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ޚާއްޞަކޮށް ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތް ހިމެނެއެވެ. މި ޚިދުމަތް ދިނުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ މޯލްޑިވްސް ޕޯޓްސް ލިމިޓެޑް (އެމްޕީއެލް) އާއި ސްޓޭޓް ޓްރޭޑިންގ އޯގަނައިޒޭޝަން (އެސްޓީއޯ) ގުޅިގެންނެވެ. މިއީ ދިވެހިރާއްޖެ ބައިނަލްއަޤްވާމީ މެރިޓައިމް ދާއިރާގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ޤައުމަކަށް ހެދުމަށް އަމާޒުކޮށްގެން ކުރިޔަށްގެންދެވޭ ބިޔަ މަޝްރޫއެކެވެ. ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތް، ނުވަތަ އުޅަނދުފަހަރަށް ތެޔޮ އެޅުމުގެ ޚިދުމަތް، ފެށުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ ރާއްޖޭގެ އުތުރުގައި އޮންނަ އިހަވަންދިއްޕޮޅު ސަރަޙައްދުގައެވެ. އެމްޕީއެލްގެ ސީއީއޯ މުޙައްމަދު ވަޖީހު ވިދާޅުވިގޮތުގައި މި މަސައްކަތުން ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދަށް ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް ލިބިގެންދާނެއެވެ.
މި ލިޔުމުގައި ބަލާލާނީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތް ތަޢާރަފު ކުރުމުން އިޤްތިޞާދަށް ކުރާނެ އަސަރާއި އަދި މި މަސައްކަތް ފެށުމަށް ސަރުކާރުން ކުރަންޖެހޭނެ ޚަރަދުތަކުގެ އަންދާޒާއަކަށެވެ.
ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތުން އިޤްތިޞާދަށް ކުރާނެ އަސަރު
- އާމްދަނީ އިތުރުވުން: ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތް ތަޢާރަފުކުރުމުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދަށް އައު އާމްދަނީގެ މަގެއް ހުޅުވިގެންދާނެކަމަށް ބެލެވެއެވެ. ޚާއްޞަކޮށް އިހަވަންދިއްޕޮޅު ސަރަޙައްދުން ދުވާލަކު ގާތްގަނޑަކަށް 100 އުޅަނދު ދަތުރުކުރެއެވެ. މި އުޅަނދުފަހަރަށް ތެޔޮ އެޅުމުގެ ޚިދުމަތް ދިނުމުން، ތެޔޮ ވިއްކުމާއި އެހެނިހެން މެރިޓައިމް ޚިދުމަތްތަކުގެ ބާޒާރުގައި ދިވެހިރާއްޖެއަށް ބައިވެރިވެވޭނެއެވެ. އެމްޕީއެލްއިން ބުނާގޮތުގައި މި ޚިދުމަތްތަކުން ދިވެހިރާއްޖެ ކަނޑު ސަރަޙައްދުގެ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޝިޕިންގ މަރުކަޒަކަށް ހެދުމަށް މަގުފަހިވެގެންދާނެއެވެ.
- ވަޒީފާގެ ފުރުޞަތުތައް އިތުރުވުން: ބަންކަރިންގ ފެސިލިޓީތަކާއި އެއާ ގުޅުންހުރި މެރިޓައިމް ޚިދުމަތްތައް ޤާއިމުކުރުމުން، ރާއްޖޭގެ އުތުރުގައި ވަޒީފާގެ ފުރުޞަތުތައް އިތުރުވެގެންދާނެއެވެ. މީގެތެރޭގައި ތެޔޮ ގެންގުޅުމާއި ރައްކާކުރުމުގެ ޓެކްނިކަލް މަޤާމުތަކުން ފެށިގެން މަސައްކަތްތައް ހިންގުމުގެ އިދާރީ މަޤާމުތައް ހިމެނޭނެއެވެ. މި ވަޒީފާތައް އުފެދުމަކީ އާންމުކޮށް މާލެ ސަރަޙައްދާ އަޅާބަލާއިރު އިޤްތިޞާދީގޮތުން ފަހަތުގައިވާ އުތުރުގެ އަތޮޅުތަކަށް ޚާއްޞަ ގޮތެއްގައި ފައިދާކުރާނެ ކަމެކެވެ.
- ވިޔަފާރިއާއި އިންވެސްޓްމަންޓް އިތުރުވުން: މުހިންމު ކަނޑު ދަތުރުފަތުރުގެ މަގުތަކާ ކައިރީގައި ދިވެހިރާއްޖެ އޮތުމަކީ މެރިޓައިމް ޚިދުމަތްތައް ދިނުމަށް އެކަށީގެންވާ ތަނަކަށްވެއެވެ. ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތް ތަޢާރަފު ކުރުމުން އެއާ ގުޅުންހުރި އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ، މިސާލަކަށް ތެޔޮ ރައްކާކުރާ ބޮޑެތި ތާނގިތަކާއި، ބަނދަރުގެ ވަސީލަތްތަކާއި، އަދި ލޮޖިސްޓިކްސް ޚިދުމަތްތަކަށް ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ލިބިގެންދާނެކަމަށް ބެލެވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، މެރިޓައިމް ޚިދުމަތްތައް ރަނގަޅުވުމުން ވިޔަފާރީގެ ފުރުޞަތުތައް އިތުރުވެގެންދާނެއެވެ. ސަބަބަކީ ތެޔޮ އަޅަން މަޑުކުރާ އުޅަނދުފަހަރުން އެހެން ބާވަތްތަކުގެ ވިޔަފާރިތަކުގައިވެސް ބައިވެރިވުމުގެ ފުރުޞަތު އޮންނާތީއެވެ.
- އުތުރުގެ ބަނދަރުތައް ވަރުގަދަވުން: އެމްޕީއެލް އާއި އެސްޓީއޯއިން ދިވެހިރާއްޖޭގެ އުތުރުގެ ބަނދަރުތައް ރަނގަޅު ކުރުމަށް އަމާޒުކޮށް، އިތުރު އުޅަނދުފަހަރު ބަލައިގަތުމުގެ ޤާބިލުކަން އިތުރު ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދެއެވެ. މިގޮތަށް ބަނދަރުތައް ތަރައްޤީ ކުރުމުން އެ ސަރަޙައްދުގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ރަނގަޅުވެ، މިހާރަށްވުރެ ގިނަ އުޅަނދުފަހަރު ޚިދުމަތް ހޯދުމަށް މަޑުކުރާނެކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އުތުރު ސަރަޙައްދުގައި ބަނދަރުތަކާއި ބަންކަރިންގ ވަސީލަތްތައް ތަރައްޤީކުރުމަކީ އިޤްތިޞާދީ ޙަރަކާތްތައް ލާމަރުކަޒީކޮށް، ވެރިރަށް މާލެއަށް ބަރޯސާވެފައިވާ މިންވަރު ކުޑަކުރުމަށް އެޅޭ މުހިންމު ފިޔަވަޅެކެވެ.
- ތިމާވެށްޓާ ގުޅޭ ކަންކަން: ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތްތަކުން މުހިންމު އިޤްތިޞާދީ ފައިދާތަކެއް ލިބުނު ނަމަވެސް، މިކަމާއެކު ތިމާވެށްޓަށް ކުރިމަތިވާ ނުރައްކާތަކެއް ވެސް އެބަހުއްޓެވެ. ޚާއްޞަކޮށް ތެޔޮ ލީކުވުމާއި ކަނޑުތައް ތަޣައްޔަރުވުމުގެ ފުރުޞަތު އޮވެއެވެ. މި ނުރައްކާތައް ކުޑަކޮށް، ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްޤީ ޔަޤީންކުރުމަށްޓަކައި، ސަރުކާރުން ވަރުގަދަ ތިމާވެށީގެ ގަވާއިދުތަކެއް ތަންފީޒުކޮށް، ރައްކާތެރިކަމުގެ ފިޔަވަޅުތަކަށް އިންވެސްޓްކުރަން ޖެހޭނެއެވެ.
ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތްތައް ފެށުމަށް ހިނގާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވޭ ޚަރަދު
ދިވެހިރާއްޖޭގައި ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތްތައް ޤާއިމުކުރުމުގެ ޚަރަދުތަކަކީ ގިނަ ދާއިރާތަކަކަށް ބެހިފައިވާ ޚަރަދުތަކެކެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ފުރަތަމަ ކެޕިޓަލް ހަރަދާއި ދެމެހެއްޓެނިވި ހިންގުމުގެ ހަރަދުތައް ހިމެނެ އެވެ. މުހިންމު ބައެއް ޚަރަދުތަކުގެ ތެރޭގައި:
- އަސާސީ ވަސީލަތްތަކުގެ ތަރައްޤީ: ބަންކަރިންގ ފެސިލިޓީތައް ތަރައްޤީކުރުމަށް، ތެލުގެ ސްޓޯރޭޖް ބޮޑެތި ތާންގިތަކާއި، ހޮޅިލައިންތަކާއި، ތެޔޮ އެޅުމުގެ މަރުކަޒުތައް ތަރައްޤީކުރުމަށް ބޮޑު އިންވެސްޓްމަންޓެއް ބޭނުންވާނެއެވެ. މި ފެސިލިޓީތައް ޤާއިމުކުރުމަށް ހިނގާނެ ޚަރަދު ބިނާވާނީ ހިންގުމުގެ މިންވަރުގެ މައްޗަށެވެ. ކުޑަ މިންވަރެއްގެ ބަންކަރިންގ އޮޕަރޭޝަނަކަށް އަސާސީ ވަސީލަތްތައް ތަރައްޤީކުރުމަށް ގާތްގަނޑަކަށް 50 މިލިއަން ޑޮލަރާއި 100 މިލިއަން ޑޮލަރާ ދެމެދުގެ އިންވެސްޓްމަންޓެއް ބޭނުންވެދާނެއެވެ.
- އުޅަނދުފަހަރާއި އާލާތްތައް ހޯދުން : އެމްޕީއެލް އަދި އެސްޓީއޯއާ ގުޅިގެން ބަންކަރިންގ މަސައްކަތްތަކަށް ބޭނުންވާ އުޅަނދުފަހަރު ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް ފަށައިވާކަން ސަރުކާރުން ވަނީ ހާމަކޮށްފައެވެ. މި އުޅަނދުތަކަކީ ރައްކާތެރިކަމާއި ހަލުވިކަމުގެ ގޮތުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ މިންގަނޑުތަކާ އެއްގޮތްވާ އުޅަނދުތަކަކަށް ވާން ޖެހޭނެއެވެ. ޚާއްޞަކޮށް ބަންކަރިންގ އުޅަނދުތައް ހޯދުމުގެ ޚަރަދު އުޅަނދުގެ ސައިޒާއި ސްޕެސިފިކޭޝަންތަކަށް ބަލައި އުޅަނދަކަށް 20 މިލިއަން ޑޮލަރާއި 60 މިލިއަން ޑޮލަރާ ދެމެދުގެ އަދަދަކަށް އަރައިދާނެއެވެ.
- ބަނދަރުތައް ތަރައްޤީކުރުން: ކަނޑުދަތުރުފަތުރުގެ ދުއްވުން އިތުރުވުމާ ގުޅިގެން، ރާއްޖޭގެ އުތުރުގެ ބަނދަރުތައް ތަރައްޤީކުރަން ޖެހޭނެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ބަނދަރުތައް ފުންކުރުމާއި، އުޅަނދުފަހަރު އައްސާ ސަރަޙައްދުތައް ފުޅާކުރުމާއި، ލޮޖިސްޓިކްސް ޚިދުމަތްތައް ރަނގަޅުކުރުން ހިމެނިދާނެއެވެ. ބަނދަރުތައް ތަރައްޤީކުރުމަށް ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތުގެ މިންވަރަށް ބަލައި 30 މިލިއަން ޑޮލަރާއި 70 މިލިއަން ޑޮލަރާ ދެމެދުގެ އަދަދެއް ހިނގައިދާނެއެވެ.
- ހިންގުމުގެ ޚަރަދުތައް: ފުރަތަމަ ކުރަންޖެހޭ އިންވެސްޓްމަންޓުގެ އިތުރުން، ތެޔޮ ހޯދުމާއި، މުވައްޒަފުންގެ މުސާރައާއި، އުޅަނދުފަހަރާއި އަސާސީ ވަސީލަތްތަކުގެ މަރާމާތު ފަދަ ދެމެހެއްޓެނިވި ހިންގުމުގެ ޚަރަދުތަކެއް ހުންނާނެއެވެ. ހިންގުމުގެ މިންވަރަށް ބަލައި މި ޚަރަދުތައް އަހަރަކު 10 މިލިއަން ޑޮލަރާއި 20 މިލިއަން ޑޮލަރާ ދެމެދުގެ އަދަދަކަށް އަރައިދާނެއެވެ.
- ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް: ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތްތަކާ ގުޅިފައިވާ ނުރައްކާތައް ކުޑަކުރުމަށް، ތެޔޮ ލީކުވުމަށް މަގުފަހިވާ އާލާތްތައް، ތިމާވެއްޓަށް ލިބޭ ގެއްލުން ކޮންޓްރޯލްކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް، އަދި މޮނިޓަރކުރުމުގެ ނިޒާމުތައް ފަދަ ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް ތަންފީޒުކުރުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ. ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތަކުގެ ޚަރަދު މުޅި މަޝްރޫޢުގެ ޖުމްލަ އަގަށް 5 މިލިއަން ޑޮލަރުން 10 މިލިއަން ޑޮލަރަށް އިތުރުވެދާނެއެވެ.
ރާއްޖޭގައި، ޚާއްޞަކޮށް އުތުރު ސަރަޙައްދުގައި ބަންކަރިންގ ޚިދުމަތްތައް ތަޢާރަފުކުރުމަކީ ޤައުމަށް ލިބިގެންދާނެ މުހިންމު އިޤްތިޞާދީ ފުރުޞަތެކެވެ. މި ސަރަޙައްދުން ދަތުރުކުރާ ގިނަ އަދަދެއްގެ ކަނޑުދަތުރުފަތުރުގެ އުޅަނދުފަހަރުގެ ފައިދާ ނެގުމުގެ ސަބަބުން، ދިވެހިރާއްޖެއަށް އާމްދަނީގެ އައު މަގުތަކެއް ހުޅުވި، ވަޒީފާގެ ފުރުސަތުތައް އުފެދި، އަދި ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ގެނައުމަށްޓަކައި ޝައުގުވެރި ކުރެވިދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް، ސަރުކާރުން މިކަމަށް ބޭނުންވާ އަސާސީ ވަސީލަތްތައް ތަރައްޤީކޮށް މި މަސައްކަތްތަކަކީ ތިމާވެއްޓާ ރައްޓެހި ދެމެހެއްޓެނިވި މަސައްކަތްތަކެއްކަން ޔަޤީންކުރުމަށް ހިނގާނެ ބޮޑެތި ޚަރަދުތައް ވެސް ހިސާބުކުރަންޖެހެއެވެ. ރަނގަޅަށް ރޭވި، ތަންފީޒުކޮށްފިނަމަ، ދުނިޔޭގެ ކަނޑުދަތުރުފަތުރުގެ ސިނާޢަތުގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ފަރާތެއްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖެވެގެންދާނެއެވެ. މި ޚިދުމަތްތައް ފެށުމުގެ އަންދާޒާ ޚަރަދަކީ 100 މިލިއަން ޑޮލަރާއި 200 މިލިއަން ޑޮލަރާ ދެމެދުގެ އަދަދެކެވެ. މިއީ މަސައްކަތުގެ މިންވަރާއި ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތަކަށް ކުރެވޭ އިންވެސްޓްމަންޓްގެ މިންވަރަށް ބަލައި ތަފާތުވެދާނެ އަދަދެކެވެ.